Ισλάμ και αραβικές κατακτήσεις: αιτίες και συνέπειες

Τι πρέπει να γνωρίσετε από τα σχετικά κεφάλαια του σχολικού βιβλίου (σελ. 14-18)

3. Η εμφάνιση του Ισλάμ  (σελ. 14-15)

·       Ποιος είναι ο αιώνας εμφάνισης κι εξάπλωσης του Ισλάμ;

·       Ποιος είναι ο ιδρυτής του Ισλάμ και από πού δέχτηκε επιδράσεις η διδασκαλία του;

·       Να περιγράψετε σύντομα το περιεχόμενο των όρων: Εγίρα, ιερός πόλεμος (τζιχάντ), θεοκρατικό κράτος, χαλίφης

4. Οι αραβικές κατακτήσεις και οι συνέπειές τους (σελ.16-18)

α. Η αραβική εξάπλωση

·        Παρατηρώντας τον χάρτη της σελ. 16 να ονομάσετε τις περιοχές που κατέκτησαν οι Άραβες ως τα μέσα του 8^ου αι.
·        Ποιες είναι οι βασικότερες αιτίες της αραβικής εξάπλωσης στην Εγγύς Ανατολή;
·        Ποια από τις κατακτήσεις κατάφερε ξεχωριστό πλήγμα στο Βυζαντινό Κράτος; Απαντήστε συμβουλευόμενοι το σχετικό παράθεμα της σελ. 16.
·        Πώς ανακόπηκε η προέλαση των Αράβων στη Δύση;

β. Ο πόλεμος στη θάλασσα και οι πολιορκίες της Κων/πολης

·        Πόσες φορές πολιόρκησαν οι Άραβες την Κων/πολή; Ποιο ήταν το αποτέλεσμα των πολιορκιών;

·        Ποιο υπερόπλο χρησιμοποίησαν οι Βυζαντινοί εναντίιον των Αράβων;

γ. Οι αραβοβυζαντινές συγκρούσεις σε Μ. Ασία και Ανατ. Μεσόγειο

·        Ποιες υπήρξαν οι συνέπειες των αραβικών κατακτήσεων;

·        Πώς αντιλαμβάνεστε την άποψη του ιστορικού H. PIRENNE: «Η (Μεσόγειος) θάλασσα που ήταν μέχρι τότε το κέντρο της Χριστιανοσύνης, έγινε το σύνορό της. Η μεσογειακή ενότητα θρυμματίστηκε».

Ελέγξτε τις γνώσεις σας…

Σε καθεμιά από τις παρακάτω προτάσεις σημειώστε [Σ], αν το περιεχόμενό της είναι σωστό, ή [Λ], αν είναι λανθασμένο. Τα λάθη να υπογραμμιστούν και να διορθωθούν.

1.           Οι δύο σπουδαιότερες  αραβικές πόλεις ήταν η Μέκκα και η Ματίνα.

2.           Το Ισλάμ  είναι η μονοθεϊστική θρησκεία που ίδρυσε ο Μωάμεθ επηρεασμένος από το Χριστιανισμό.

3.           Ισλάμ στα αραβικά σημαίνει  «πίστη και αφοσίωση στο θέλημα του Μωάμεθ».

4.           Ο Μωάμεθ διώχτηκε από τους ειδωλολάτρες της Μεδίνας και κατέφυγε στη Μέκκα.

5.           Ο Μωάμεθ διεκήρυσσε ότι δεν υπάρχει μετά θάνατον ζωή.

6.           Ο χαλίφης έχει αυστηρά πολιτική εξουσία.

7.           Το χαλιφάτο υπήρξε κράτος θεοκρατικό.

8.           Οι Άραβες κατέκτησαν πρώτα τις Ρωμαϊκές και περσικές επαρχίες γύρω από την αραβική χερσόνησο.

9.           Ο βυζαντινός στρατός δεν κατάφερε να αποκρούσει την αραβική επίθεση λόγω της εξάντλησής του από τους συνεχείς πολέμους του με τους Πέρσες.

10.       Οι μονοφυσιτικές επαρχίες του Βυζαντίου αντιστάθηκαν  με σθένος  στην αραβική εξάπλωση.

11.       Οι Άραβες έφτασαν μέσω της Ευρώπης στην Ισπανία.

12.       Οι Γότθοι ανέκοψαν την αραβική προέλαση στο εσωτερικό της Ευρώπης.

13.       Οι Άραβες πολιόρκησαν μία φορά την Κωνσταντινούπολη, αλλά οι Βυζαντινοί τους απέκρουσαν χάρη στον ισχυρό τους στόλο.

14.       Η αραβική εξάπλωση άφησε αλώβητες τις νησιωτικές κτήσεις της βυζαντινής αυτοκρατορίας.

15.       Οι αραβικές κατακτήσεις αφαίρεσαν από το Βυζάντιο σημαντικά αστικά κέντρα με αποτέλεσμα το βυζαντινό εμπόριο να μειωθεί αισθητά.

16.       Παρά  τις αραβικές κατακτήσεις, η πολιτισμική ενότητα της Μεσογείου δε διαταράχτηκε.